Wie kent Enzo Knol niet? Deze bekende Nederlandstalige YouTuber vlogt iedere dag over zijn leven en verdient daar al langere tijd een aardig salaris mee. Dan zou je zeggen dat hij exact weet aan welke regels zijn vlogs moeten voldoen.
Op 20 december 2019 heeft de Reclame Code Commissie (RCC) hem én Hoeksche Hoeve, die Boerderijchips maakt, echter veroordeeld en hun handelwijze in strijd geacht met de Reclame Code Social Media (RSM) 2019, artikel 3 sub (a) en (b). Daarnaast is Hoeksche Hoeve ook veroordeeld wegens handelen in strijd met artikel 6 RSM 2019. Wat speelde er?
Heel kort gezegd oordeelde de RCC dat Knol in een vlog reclame maakt voor het merk Boerderijchips, zónder te vermelden dat er sprake is van een betaalde samenwerking. En dat is in strijd met genoemde RSM.
Vraag is wat onder ‘reclame’ wordt verstaan, en of de vlog alleen maar educatief en informatief is, zoals Knol en Hoeksche Hoeve stellen. De RCC stelt daarover dat voor de vraag of er sprake is van reclame niet relevant is of er continu of alleen op bepaalde momenten in de vlog reclame wordt gemaakt in de zin van de code. De vlog is méér dan alleen informatief, zo stelt de RCC, omdat het Boerderijchips-logo meerdere keren duidelijk zichtbaar is.
Daarnaast is er – je zou bijna zeggen: uiteraard – ook een overeenkomst gesloten tussen Knol en Hoeksche Hoeve. Daaruit blijkt dat Knol een geldbedrag zou ontvangen voor de gemaakte reclame. Dit toont dan ook aan dat er sprake is van een “Relevante Relatie” in de zin van artikel 3 RSM 2019 tussen Knol en Hoeksche Hoeve. En áls dat zo is, zoals hier, dan moet je die relatie ook noemen in de vlog of in de beschrijving ervan. Zodat voor de kijker duidelijk is dat die relatie er is én dat Knol betaald is voor zijn bezoekje aan de boerderij waar de chips gemaakt wordt.
Knol probeert de veroordeling nog af te wenden door te stellen dat hij alleen reclame maakt voor zijn eigen merk Knol Power en dat dat toch duidelijk is voor de kijker. Daar komt hij helaas niet mee weg. De overeenkomst is wat de RCC betreft namelijk duidelijk: daaruit blijkt dat is afgesproken dat Knol zal langskomen bij Boerderijchips, dat hij dit ‘avontuur’ zal filmen en plaatsen op zijn Youtube-kanaal, dat hij onder zijn video de link van de website van Boerderijchips zal vermelden én dat hij daarvoor een bepaald geldbedrag zal ontvangen. Daarmee is de ‘reclamedeal’ duidelijk, aldus de RCC.
Interessant is nog dat Hoeksche Hoeve en Knol naar elkaar wijzen als het aankomt op het volgen van de regels en de verantwoordelijkheid daarvoor. Hoeksche Hoeve stelt dat van Knol toch verwacht mag worden dat hij aan wet- en regelgeving voldoet en weet hoe die in elkaar steekt, maar daarmee maakt de RCC korte metten. Hoeksche Hoeve heeft namelijk zelf een zorgplicht als beschreven in artikel 6 RSM. Die zorgplicht brengt mee dat zij, als uiteindelijke adverteerder, de verspreider (Knol) bekend moet maken met de inhoud van de RSM 2019 en hem moet verplichten om zich daaraan te houden. En dat zij de naleving daarvan zelfs eventueel moet afdwingen. Kortom.
Wil je de uitspraak nalezen, dan kun je hier de link vinden: https://www.reclamecode.nl/uitspraken/resultaten/voeding-en-drank-2019-00696/260894/
Voor vragen of advies over influencers, vloggen & reclamerecht kunt u contact opnemen met Charissa Koster via koster@dayonelegal.nl
Foto credits: Boerderijchips, zie www.boerderijchips.nl waar ook de volledige video en een fotoverslag te vinden zijn.
